Maring: Nu-Ngainei Làmmit/Ayil

From Indpaedia
Jump to: navigation, search

Hindi English French German Italian Portuguese Russian Spanish

, both Marings.7
This is a collection of articles archived for the excellence of their
content. You can update or correct this page, and/ or send
photographs to the Facebook page, Indpaedia.com.
All information used will be duly acknowledged.

Contents

Authorship

Text: Maring Uparup Assembly ( MUA)

Project coordinators: Parhai Kothil, Pastor Ezekiel Keisha, Khullak Mokhulshim, Larung Koin Dangshawa, Kansam Moran Kleya and Dangsawa Moran Maring.

Photographs: Rashingam Ngoruh and Ramesh Angom.

Design concept: Muidou Makunga

Nu-Ngainei Làmmit/Ayil

Maringa customary hilthũngni louril kya miyei chaã napuiya khatya nu/mou hoiyerreise toulanungri Nu ngainei lhou chasundarou. Lhoulam heiyei thang-knai lammit klei. Customaryei lammitrap heiri:

1. Lamkri tlainirou napawayei Púi-Pãni tũl-likli khat heibi napuiya Púi-Pã cheemra wabuchabi – ‘nãiyei chãwi keiya sepa tounayerreise, kei mou hoiyeise’ toubi lhou waiyourou. Kounak napuiyaei Púi-Pãni louyapi hoiyanung heirou nangāka heinekhi ‘moi’ toulanungri nu-lampu wananung tlaini-kheen danrilkhourou.

2. Heiyei thangrou napawaei Púi-Pãni Khulpu-Khullak ungbini yai cheemra tũl-khang khyum lhākbi tũlbon-khyum napawaei pãwani sorbini shutlai maibongra, maishuk lhāngra bon-mur kallekyerbi tũl sorrou. Tũlbon khatsollei wansang kepkhi dunrou. Heirou Khulpu Khullakya phalphei marngeikhoubi, pulam-pilam suimaknanung Umpuya khrumkhourou (Likarsuithi hoimaknungei thrai-khrum). Nu-lampu chāyounanung wairangrou, Khulpuni maibongra louruirou. Aiyei hilla Wairok chanthungrou heirou Tontanga’le Dangshawani Wairokei hilla chanthungrou. Napuiyaei cheem wā’tlunganung Khulpuni tũlbon hei bomvira ringshāng khoini wadunrou. Wansang kepkhi tũlbon khatsollei pongra dunrou.

3. Nu-lampu waleime touya mubini nangākaei pãwani tũlkep mlān yananung ‘pãwa chapcholira louomrou. Puini ‘puiya chapcholira louomrou. Heirou Khulpuni tũlkep walānpirou, tũlkep khyumbuirek mlānrou. Napuiya Pui-pãni lamkri mlānpi tũlkep hei mongmakni loudunkhourou (bi khatra lousungkhourou). Khnui-tlung tũlkep heikhi lousungkhourou, heirou khyumbui tlung mlānto tũlkep heiya ‘puiyaei púi-pãni loumongrou (signifies seeking of blessing). Lammit āya luilhakbi thangrou yãmā thrālnungkhi tũl fleirouwa. Aroukhi tũlkep hei yãmā thralnung Khulpuni kep khatsol fleitlungrou, heitoubi Khulpu hilla chanthung thimi thrālni mleithung tũlkep yãmā thrālnung tlungni fleipirou.

4. Khyumbui tlung tlainiyei watounung lhou heikhi dourei khnui tlung lammitkou mālkna. Dourei pikur lammit khat-khatdei tũlkhang khyum-khyum hoirou. Heirou khymbui ngaitlungnei tlainirou yãmā thralnung buthing/chãk-àn marshikbini pichãrou heitoubi nu-ngainei lhou luilhakrou.

Nangāka Truknei Làmmit/Ayil

Nangāka khatya trukpi-dānpi hillou púi-pãyei cheemra nupu cheemmaiyei napungkhat yaobini pao mallengrou. Heirou napuiyaei trāh-pã rapni ‘Trāh-pã lākchanei’ tanti khoini hog khat thunrou, tulkhang khat lhākrou. Heirou truknei lhou heiya yunrilnanung nangākaei pãwani tlaini kartinthungrou. Yarilkur/kartinkur tlaini heirou nu-loúnei lhou luilhaknanung nupuni tũl-chãk marshikbini nangāka púi-pãyei cheemra warou. Manthumnei lhou younanung nupu cheemmaini tũlkhang khatle tui hoini lappa 15/- mlānrou. Manthumnei lammit dākra pilei:

1. Napuiyaei púi-pãni Nũ’mȧntom loúrou toulanungri lappa-thruk hoirou (Rs 6/- only).

2. Heirou tui-khoini mȧnlám’khyum khoini loúrou toulanungri lappa somthum hoirou (Rs 30/- only).

3. Heiya mȧndār khatchani luilhakrou toulanungri dār kãp-inni heiya mȧnlám-khyum khoini loúrou toulanungri maitlainei dār kãp-inni, heirou mȧnyai khoini toulanungri dār kãp-thruk hoirou. Mȧnmeira dār-pāng khat hoirou or dārkep khat hoirou. Lhou luilhaknei tũlkhang khat lhākrou heirou nupuyei cheemra kallengbi nu-lampu kallengnei tũlkhang khatkhi lhākrou. Heirou napawa cheemmaiyei heisornung tũlkhang khyum lhākrou.

Heirou kounak nangāka heiwine nao urbi Rkhāng touborhbi trukkanungri tũlkhang khat chuirou.

See also

The Maring tribe: Culture and lifestyle <> The Maring tribe: Customs and beliefs <> The Maring tribe: Economy <> The Maring tribe: History <> The Maring tribe: Laws and administration <> The Maring tribe: Society and polity <>The Maring tribe: Sports and pastimes …all in English;

and

Maring: Lei Chuinei Lammit/Ayil (Nu-Kungnei Ayil) and Maring: Nu-Ngainei Làmmit/Ayil in the Maring language (Roman script).

Personal tools
Namespaces

Variants
Actions
Navigation
Toolbox
Translate